Αιτιολογία και μετάδοση
Τα πρωκτογεννητικα οξυτενη κονδυλώματα είναι καλοήθεις βλάβες που βρίσκονται στο επιθήλιο οποιουδήποτε μέρους των γεννητικών οργάνων, του πρωκτού ή της περιπρωκτικής περιοχής και μπορεί επίσης να ανιχνευονται στις βουβωνικές ή ηβικές περιοχές. Προκαλούνται από υποτυπους ανθρώπινου ιού θηλώματος (HPV) 6 και 11 σε 90% των περιπτώσεων. Πολλαπλοί υποτύποι HPV μπορεί να προκαλεσουν οξυτενη κονδυλώματα, συμπεριλαμβανομένων ογκογονικών υποτυπων «υψηλού κινδύνου», όπως ο 16 και ο 18. Τα οξυτενη κονδυλώματα είναι ένα σημαντικό πρόβλημα της δημόσιας υγείας με παγκόσμιες εκτιμήσεις επίπτωσης 160-2289 περιστατικών ανά 100. 000 άτομα .Τα ποσοστά μετάδοσης του HPV μεταξύ των σεξουαλικών συντρόφων είναι υψηλά και η μετάδοση μπορεί να συμβεί ακομα και με απουσία ορατών κονδυλωμάτων. Η πρωκτογεννητική λοίμωξη με τον HPV είναι συχνή, ιδιαιτερα στην Ελλαδα.Στις περισσότερες περιπτώσεις, η λοίμωξη είναι ασυμπτωματική και οι ορατές γεννητικές βλάβες αναπτύσσονται μόνο σε μια μειονότητα των μολυσμένων.
Κλινικά χαρακτηριστικά
Συμπτώματα
Οι περισσότεροι ασθενείς παρατηρούν μόνο την παρουσία κονδυλωμάτων, τα οποία είναι ασυμπτωματικά. Ωστόσο, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν κνησμό, μικρη κολπικη αιμορραγία ή δυσπαρένεια.
Φυσικά σημάδια
Τα τυπικά κονδυλώματα εμφανίζονται ως επιφανειακές βλάβες διαμέτρου 1-5 mm. Μπορεί να είναι επίπεδα ή να ειναι, μονηρη ή πολλαπλα. Πολλαπλά κονδυλώματα μπορεί να σχηματίσουν μεγαλύτερες πλάκες, ιδιαίτερα στην ανοσοκατασταλμένη ασθενη ή στην ασθενη χωρίς θεραπεία. Τα κονδυλώματα συνήθως ταιριάζουν με τον χρωμα του δέρματος, αλλά μπορεί να είναι πιο σκουροχρωμα. Μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε περιοχή του πρωκτογεννητικού συστηματος, αλλά συνήθως σε περιοχές που έχουν τραυματιστεί κατά τη σεξουαλική επαφή. Ωστόσο, τα περιπρωκτικά κονδυλώματα είναι κοινά και στα δύο φύλα και μπορεί να συμβούν ακομα και εαν δεν υπάρχει ιστορικό πρωκτικής επαφή.
Επιπλοκές
Ψυχοσεξουαλική επίδραση
Η κατάσταση μπορεί να προκαλέσει άγχος, ενοχή, θυμό και απώλεια αυτοεκτίμησης και να οδηγήσει σε ανησυχίες σχετικά με τη μελλοντική γονιμότητα και τον κίνδυνο καρκίνου. Επισης εχει σοβαρη αρνητικη επιπτωση στην σεξουαλικη ζωη.
Προκαρκινες βλαβες και καρκινος.
Τα οξυτενη κονδυλώματα είναι εξ ορισμού καλοήθεις βλάβες που δεν ενέχουν κίνδυνο νεοπλασματικής αλλαγής. Ωστόσο, τόσο οι προ-καρκινικες βλαβες ( δηλ. VIN, AIN και PIN,CIN) οσο και οι κακοήθεις βλάβες μπορούν να συνυπάρχουν ή να αναπτυχθούν σε βλάβες των κονδυλωμάτων ή, σπάνια, να έχουν λανθασμένη διάγνωση ,και να εκλαμβανονται ως κονδυλωμάτα. Η κλινική υποψία για νεοπλασματική αλλαγή θα πρέπει να διεγείρεται από την εμφανιση αιμορραγίας ή άτυπης εμφάνισης, συμπεριλαμβανομένου του έλκους ή της ψηλαφητής δερματικής διήθησης. Σε τέτοιες περιπτώσεις, απαιτείται επείγουσα βιοψία ή ειδική παραπομπή. Η κλινικη μορφη του Bowenoid είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από κοκκινωπό- καφέ βλαβες που σχετίζονται με ογκογονικούς τύπους HPV και αποτελεί μέρος του κλινικού φάσματος της γεννητικης ενδοεπιθηλιακής νεοπλασίας. Μια σπάνια παραλλαγή της νόσου HPV 6/11 είναι το γιγαντιαίο κονδύλωμα ή ο όγκος Buschke – Lowenstein. Αυτή είναι μια μορφή καρκινώματος που προκαλεί τοπική διείσδυση σε υποκείμενες δερματικές δομές. Ο βασικός τρόπος διαχείρισης είναι η χειρουργική εκτομή με ή χωρίς επικουρικό χημειο-ακτινοθεραπεία, τοπικά ρετινοειδή ή imiquimod. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται ειδική χειρουργική και ογκολογική συμμετοχή.
Θεραπείες
Από τις διαθέσιμες επιλογές αυτήν τη στιγμή, μόνο η χειρουργική θεραπεία ( Ηλεκτροχειρουργικη) και το Laser έχουν αρχικό ποσοστό κάθαρσης που πλησιάζει το 100%. Οι υποτροπές εμφανίζονται μετά από όλες τις θεραπείες. Τα ποσοστά υποτροπής, συμπεριλαμβανομένων των νέων βλαβών σε τοποθεσιες που εφαρμοσθηκαν προηγούμενες θεραπείες ή σε νέα τοποθεσια, είναι συχνά 20-30% . Όλες οι τοπικές θεραπείες σχετίζονται με τοπικές δερματικές αντιδράσεις, όπως φαγούρα, κάψιμο,ηπιες διαβρώσεις και πόνο.
Συνιστώμενες θεραπείες κατάλληλες για αυτοεφαρμογή.
- Κρέμα Iμικιμοδης 5%.
- Ποδοφυλλοτοξίνη 0,5% διάλυμα και 0,15% κρέμα.
- Sinecatechines.
Συνιστώμενες θεραπείες με βάση τις κλινικες δοκιμες.
- Κρυοθεραπεια.
- Διάλυμα τριχλωροξικού οξέος 80-90%.
- Ηλεκτροχειρουργική και ηλεκτροκαυτηρίαση.
- Laser θεραπεια.
Πρόληψη, προώθηση της υγείας και εμβολιασμός
Σε ασθενείς με κονδυλώματα γεννητικών οργάνων του πρώτου επεισοδίου θα πρέπει να προσφέρεται έλεγχος σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσηματων (STD).
Οι γυναίκες ασθενείς πρέπει να ενημερώνονται για τον τακτικο έλεγχο της κυτταρολογίας του τραχήλου της μήτρας.
Έχει αποδειχθεί ότι τα προφυλακτικά προστατεύουν τουλάχιστον εν μέρει από την απόκτηση των γεννητικών κονδυλωμάτων. Ο επιπολασμός του HPV DNA έχει επίσης αποδειχθεί ότι είναι χαμηλότερος σε άνδρες που χρησιμοποιούν σταθερά προφυλακτικά. Η χρήση προφυλακτικών έχει αποδειχθεί ότι επιταχύνει την επίλυση της νόσου όταν και οι δύο σύντροφοι έχουν λοίμωξη HPV . Επομένως, συνιστάται η χρήση προφυλακτικού όταν οποιοσδήποτε σύντροφος έχει κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων μέχρι την υποχώρηση των βλαβών , αλλά οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται ότι προσφέρουν μόνο μερική προστασία έναντι της μετάδοσης.
Το κάπνισμα συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων με τρόπο που εξαρτάται από τη δόση. Συνδέεται επίσης με την εμμονή της αναγεννητικής λοίμωξης από τον HPV. Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η διακοπή του καπνίσματος βελτιώνει τα αποτελέσματα της θεραπείας με κονδυλώματα, υπάρχει ένα σαφές σκεπτικό για τη δημόσια υγεία και την παροχή συμβουλών για τη διακοπή του καπνίσματος.
Ο εμβολιασμός με Gardasil9® παρέχουν ανθεκτική προστασία έναντι των υποτυπων HPV 6 και 11, που προκαλούν την πλειονότητα των γεννητικών κονδυλωμάτων. Μια πρόσφατη δοκιμή έδειξε ότι μπορεί να υπάρχει όφελος από τη χρήση εμβολίου σε συνδυασμό με τοπική ιμικιμόδη ή ποδοφυλλοτοξίνη για τη θεραπεία ή την πρόληψη της επανεμφάνισης των κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων, αλλά αυτό δεν έχει αποδειχθεί. Δεν υπάρχουν ενδείξεις οφέλους σε άτομα με HPV λοίμωξη, αλλά χωρίς κλινική ασθένεια. Ο εμβολιασμός πριν από το σεξουαλικό ντεμπούτο θα μεγιστοποιήσει τα προστατευτικά οφέλη. Οι χώρες διαφέρουν στις στρατηγικές εμβολιασμού HPV. Ωστόσο, στην Αυστραλία παρατηρήθηκαν σημαντικές μειώσεις στη συχνότητα των κονδυλωμάτων σε νεαρές γυναίκες και ετεροφυλόφιλους άνδρες μετά την εισαγωγή του εμβολίου Gardasil9®.