Τι είναι οι κύστεις των ωοθηκών;
Οι κύστεις των ωοθηκών είναι κύστες γεμάτες με υγρο που παρατηρούνται συνήθως στις ωοθήκες. Οι κύστεις μπορεί να ποικίλουν σε μέγεθος και να κυμαίνονται από μερικά χιλιοστά έως δεκάδες εκατοστά. Πολλές κύστεις των ωοθηκών είναι ασυμπτωματικές αλλά μερικές μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα όπως πόνο.
Πόσο συχνές είναι οι κύστεις των ωοθηκών;
Οι κύστεις των ωοθηκών είναι πολύ συχνές και πιθανώς οι περισσότερες γυναίκες τις έχουν σε κάποιο στάδιο της ζωής τους.
Ποιοι είναι οι συνηθισμένοι τύποι κύστεων των ωοθηκών και τι τους προκαλεί;
Υπάρχουν τρεις συνηθισμένοι τύποι κύστεων των ωοθηκών:
- Λειτουργικές κύστεις των ωοθηκών: Αυτές οι κύστεις είναι επίσης γνωστές ως ωοθυλακικές κύστες και είναι συχνές σε νεαρές γυναίκες. Η λειτουργία των ωοθηκών είναι η παραγωγή ωαριων κάθε μήνα και δεν είναι ασυνήθιστο να διατηρούνται αυτά τα αυγά και να μεγεθύνονται σε μέγεθος. Αυτές οι κύστεις είναι συχνά αυτοπεριοριζόμενες και μπορούν να παρακολουθούνται. Συνήθως, αυτές οι κύστεις θα υποχωρήσουν αυθόρμητα χωρίς καμία θεραπεία.
- Καλοήθεις κύστεις των ωοθηκών: Αυτές οι κύστεις δεν είναι καρκινικές αλλά δεν υποχωρούν αυτόματα. Τα επίπεδα του δείκτη όγκου (CA125) είναι συχνά φυσιολογικά και η χειρουργική επέμβαση που μπορεί να πραγματοποιηθεί συνηθως ειναι η λαπαροσκοπική. Η δερμοειδής κύστη ή το τεράτωμα είναι μια κοινή καλοήθης κύστη ωοθηκών.
- Κακοήθεις κύστεις των ωοθηκών (καρκίνος των ωοθηκών): Αυτές οι κύστεις παρατηρούνται συχνά σε ηλικιωμένες γυναίκες και το επίπεδο του καρκινικου δείκτη (CA125) μπορεί να αυξηθεί. Παρόλο που μπορεί να υπάρχει υποψία για καρκίνο των ωοθηκών στον αρχικο ελεγχο , επιβεβαιώνεται η τελικη διαγνωση μετά την αφαίρεση και την ιστολογική ανάλυση. Η θεραπεία γίνεται συχνά (αλλά όχι πάντα) με ανοιχτή χειρουργική επέμβαση. Σε ορισμένες περιπτώσεις προχωρημένου καρκίνου των ωοθηκών, μπορεί να απαιτείται περαιτέρω θεραπεία μετά από χειρουργική επέμβαση με τη μορφή χημειοθεραπείας.
Ποια είναι τα συμπτώματα των κύστεων των ωοθηκών;
Πολλές κύστεις των ωοθηκών είναι ασυμπτωματικές αλλά μερικές μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα όπως κοιλιακό άλγος, πληρότητα της κοιλιάς, εξογκώματα και περιστασιακά έντονο πόνο. Ο έντονος πόνος μπορεί να είναι ένα σημάδι επιπλοκών όπως συστροφη, αιμορραγία ή ρήξη.
Οι καρκινικές κύστεις των ωοθηκών σε πρώιμα στάδια μπορεί να μην προκαλούν καθόλου συμπτώματα ή τα συμπτώματα μπορεί να είναι ασαφή ή να φαίνονται άσχετα. Εκτός από τα παραπάνω συμπτώματα, η κοιλιακή διάταση, η δυσπεψία ή οι αλλοιωμένες συνήθειες του εντέρου μπορεί να σχετίζονται με κακοήθεις κύστεις των ωοθηκών. Η νέα έναρξη του πυελικού πόνου μετά την ηλικία των 50 είναι επίσης ένα σημαντικό σύμπτωμα. Αυτά τα συμπτώματα μιμούνται συχνά το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) και θα πρέπει να δείτε επειγόντως τον γιατρό σας εάν είστε άνω των 50 ετών και έχετε αυτά τα συμπτώματα.
Ο γιατρός σας θα πρέπει να σας προσφέρει εξετάσεις εάν είχατε ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα για κάποιο διάστημα ή συμβαίνουν συχνά (ιδιαίτερα περισσότερο από 12 φορές το μήνα). Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα εάν είστε 50 ετών και άνω.
Αυτό το συμπτώματα είναι:
- αισθημα τυμπανισμου και μετεωρισμου της κοιλια σας.
- απώλεια της όρεξης .
- πόνος στην κοιλιακή χώρα ή πυελική δυσφορια,
- ανάγκη επείγουσας ούρησης ή συχνότερα από το συνηθισμένο.
Πώς διαγιγνώσκονται οι κύστεις των ωοθηκών;
Η εξεταση με υπερήχους (κολπικό ή κοιλιακό) χρησιμοποιείται για να γίνει αυτή η διάγνωση. Μπορεί να πραγματοποιηθει και μια μαγνητική τομογραφία για να λάβουμε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη φύση της κύστης των ωοθηκών. Μπορεί να πραγματοποιηθεί εξέταση αίματος CA125 (επίσης γνωστή ως δοκιμασία καρκινικος δεικτης). Αυτό το τεστ αυξάνεται συχνά σε καρκινικές κύστεις, αλλά μπορεί επίσης να αυξηθεί σε άλλες καλοήθεις καταστάσεις όπως ενδομητρίωση, ινομυώματα, λοίμωξη, κατά τη διάρκεια μηνιαίων περιόδων και μετά από χειρουργική επέμβαση.
Οι κύστεις των ωοθηκών χρειάζονται πάντα αφαίρεση;
Δεν χρειάζονται αφαίρεση όλες οι κύστεις των ωοθηκών. Οι λειτουργικές (ωοθυλακικές) κύστεις συχνά θα υποχωρήσουν αυθόρμητα. Μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση εάν οι κύστες είναι επίμονες ή εάν υπάρχουν συμπτώματα . Εάν υπάρχει υποψία για καρκίνο, η επείγουσα χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται για να γινει η διάγνωση και επίσης για να επιτευχθει η αρμοζουσα θεραπεία.
Πώς αντιμετωπίζονται οι κύστεις των ωοθηκών;
Οι περισσότερες κύστεις των ωοθηκών μπορούν να αφαιρεθούν ως με την λαπαροσκοπική διαδικασία. Τρεις ή τέσσερις μικρές τομές (5-10 mm) γίνονται στον κοιλιακό τοίχωμα. Στη συνέχεια εισάγονται κάμερα και ειδικά χειρουργικά εργαλεία για την αφαίρεση της κύστης και διατηρείται υγιής ωοθηκικός ιστός,οσο μπορει να καταστει αυτο δυνατο. Στη συνέχεια, η κύστη τοποθετείται σε πλαστική σακούλα, αποσυμπιέζεται και αφαιρείται χωρίς διαρροή μέσα απο την κοιλιά. Η χειρουργική επέμβαση δια της Λαπασκοπικης μεθοδου αποφεύγει την ανάγκη για μεγάλη χειρουργικη τομη και έχει το πλεονέκτημα της μειωμένης παραμονής στο νοσοκομείο και της γρήγορης ανάρρωσης και της επιστροφής στην κανονική ζωή.
Θα χάσω την ωοθήκη μου;
Η ωοθήκη που περιέχει την κύστη δεν χρειάζεται να αφαιρεθεί εκτός εάν υπάρχει υποψία ότι η κύστη είναι καρκινική ή πολύ μεγάλη. Εάν υπάρχει υποψία ότι η κύστη είναι καρκινική, η ωοθήκη μπορεί να αφαιρεθεί για να αποφευχθεί η ακούσια ρήξη και διαρροή του περιεχομένου. Σε άλλες περιπτώσεις, η ωοθήκη μπορεί σχεδόν πάντα να διατηρηθεί,εκτος των περιπτωσεων που η κυστη ειναι ιδιαιτερα μεγαλη σε μεγεθος και καταλμβανει απο μονη της, την μεγαλυτερη επιφανεια της συστοιχης ωοθηκης.
Πώς μπορείτε να αποτρέψετε τις κατα επαναληψη κύστεις των ωοθηκών;
Μπορεί να μην είναι πάντα δυνατό να αποφευχθούν οι κύστεις των ωοθηκών, αλλά η χρήση αντισυλληπτικού χαπιού μπορεί να αποτρέψει τον σχηματισμό κύστης σε κάποιο βαθμό.